Dick Koster (53) is één van de grondleggers van de Stichting Veilig Werken op Hoogte (SVWOH). Dick was voorzitter van de Werkkamer en droeg per 1 april 2021 het voorzitterschap over aan Emile Bakkum. Als je met Dick praat over de steigerbouw praat je ook over opleiden.
Dick is gestart bij het bouwbedrijf Van Wijnen. Daar deed hij regelmatig zaken met Steigerbouw Van der Panne. Toen 12,5 jaar geleden de vorige eigenaar Rob Bos stopte, vroeg hij Dick de dagelijkse leiding van Van der Panne over te nemen als directeur. Steigerbouw Van der Panne, gelegen net onder Rotterdam, heeft een oorsprong in de offshore industrie. Inmiddels is dit bedrijf overal actief: offshore, bouw, industrie, infra en de windindustrie. Kenmerkend voor het bedrijf is de ‘Geen woorden maar daden’-mentaliteit. Net zoals in de nabijgelegen Kuip.
Het belang van een goede opleiding
Zowel in de genen van Dick Koster als in die van zijn bedrijf, ligt de drive vast om het werk altijd beter te willen doen. Opleiding speelt daarbij een heel belangrijke rol. Niet verwonderlijk dat Dick al sinds 2012 bestuurslid is van de Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonkistingbedrijven (VSB) en voorzitter van de Opleidingscommissie. “En hier ligt de link naar SVWOH.”, zegt Dick. “Vanuit VSB hebben we destijds de hele scholingsstructuur handen en voeten gegeven. Om deze scholing te objectiveren en te professionaliseren is SVWOH opgericht.
De VSB had het voornemen om met een goede scholingsstructuur het vak van steigerbouwer tot een serieus vak te maken. En om draagvlak te creëren bij alle stakeholders. Er was destijds veel verschil in de kwaliteit van de opleidingen. Hierdoor hadden de diploma’s te weinig waarde en was er geen objectieve borging. Klanten (opdrachtgevers en -nemers) wisten niet waar ze aan toe waren. Toen zijn we bij SVWOH met de centrale diplomaregistratie gestart.”
Verantwoordelijk als werkgever maar ook vanuit een maatschappelijk standpunt
“Fysieke arbeid waar je met je handen werkt, wordt minder populair. Als werkgever heb je mensen nodig waar je van op aan kunt. Mensen die goed opgeleid zijn en die het idee hebben dat ze ook nog verder door kunnen in het vak. En dáár ligt niet alleen de sleutel tot een succesvolle bedrijfsvoering maar het is ook een maatschappelijke verantwoording.
In de offshore valt het mee, maar aan wal zijn er niet veel werknemers die hun 68e dienstjaar halen. Opleiding is ook later in je loopbaan belangrijk. Zorg op tijd voor je mobiliteit. Bij Van der Panne zorgen we ervoor dat onze mensen via ‘Erkenning van eerder Verworven Competenties’ (EVC) een mbo-diploma halen. Dat maakt dat hun kansen, om door te stromen op de arbeidsmarkt, groter zijn. Gelukkig zie ik dat de jongere generatie meer met de toekomst bezig is. Men kijkt verder vooruit.”
Voorzitter van de Werkkamer
Wat waren je werkzaamheden in de zogenaamde Werkkamer? “De functie van de Werkkamer is dat we de eisen uit de Richtlijn Steigers vertalen naar concrete eind- en toetstermen. Exameninstellingen gebruiken deze eind- en toetstermen om de deelnemers te beoordelen. In de Werkkamer zitten we met diverse mensen uit het hele veld van de steigerbouw.”
Je bent per 1 april 2021 gestopt als voorzitter van de Werkkamer en maakt plaats voor Emile Bakkum. Wat is de reden dat je stopt? “Nou, naast mijn werk in het bestuur, de opleidingscommissie en de Werkkamer, heb ik natuurlijk mijn werk en mijn privéleven. En nieuwe energie is altijd goed. Emile gaat het op zijn manier doen en die vernieuwing is goed. De uitdaging die je hebt als voorzitter is om er niet alleen als stakeholder in te zitten, maar ook om te streven naar een optimaal en objectief resultaat. Je weet van jezelf: bedrijfsmatig heb ik er een bepaalde mening over. Maar dáár gaat het niet om. Het gaat erom wat het beste voor de hele branche is.”
Tevreden terugkijken
“Ik ben blij dat we nu een erkend en objectief systeem hebben om mensen op hun vaardigheden en kennis te beoordelen. Een goed diploma- en registratiesysteem. Een systeem bovendien waar de markt om vraagt. Als je nu industrieel werk aanneemt staat er in de voorwaarden: ‘… het moet voldoen aan de richtlijnen van de SVWOH.’ Daar ben ik het meeste trots op: dat de markt het als eis en kwaliteitswaarborg overgenomen heeft.
Nog een voorbeeld: Veel werknemers komen van buiten Nederland, ze hebben een andere opleiding en spreken geen Nederlands. Als stichting hebben we gesteld: Als je hier gaat werken, ga je hier examen doen. Dan weten we in ieder geval dat je de basiskennis hebt. Daarom faciliteert SVWOH het examenmateriaal ook in allerlei talen. Nederland loopt voorop in de certificering. Ook in Europees verband. Men kijkt met belangstelling hoe wij dit geregeld hebben. Ja, we hebben goede stappen gezet.”
Kiezen voor een praktische aanpak
Je hebt nu geen actieve rol meer in de stichting maar welke veranderingen zou je graag nog gerealiseerd zien? “Ik hoop dat we snel een paar zaken wat praktischer kunnen inrichten. Nu moeten de werknemers iedere vijf jaar opnieuw de hele training doorlopen. Stel dat je in het kader van ‘Een leven lang leren’ de mensen continu met kennis blijft voeden, het liefst online. Dan kun je iedere vijf jaar volstaan met een beperkte toetsing.
Wat ik ook graag zou zien is dat we de opleiding tot hulpmonteur praktischer, korter én toegankelijker maken. Je moet weten dat niet iedere starter in de steigerbouw, ook een blijver is. De opleiding tot hulpmonteur duurt drie dagen. Je leert vooral hoe je dit vak op een veilige manier kunt uitoefenen, zodat je op een veilige manier op de steiger aan de slag kunt zonder dat je jezelf en anderen in gevaar brengt. Veel werkgevers krabben zich toch even achter het oor, voordat ze nieuwe mensen naar de opleiding sturen. Hoeveel hulpmonteurs houd je uiteindelijk over? Als we nu – onder toezicht van SVWOH – een compactere opleiding maken voor de hulpmonteur? Bijvoorbeeld een dagtraining, met in de ochtend theorie en in de middag de praktijktoets. Dan heb je ten eerste sneller een goede basisgroep die weet hoe ze veilig werken. En ten tweede creëer je een kweekvijver van mensen die kunnen doorgroeien naar monteur en 1e monteur. Veel goed gekwalificeerde werknemers, dat hebben we hard nodig in de steigerbouw.